Lupulutik garagardora

Maialen Etxaniz 2022ko abu. 7a, 09:53

Zaletasunez hasi ziren garagardoa egiten gaur egun Izar-Haitz markaren atzean ezkutatzen diren hiru kideak. Mota askotako garagardoak egiten dituzte, eta horiek lortu arteko prozesua gertutik ezagutzeko haien tailerrean izan da Uztarria. Lupulu ona, errezeta egokia eta pausoak ondo jarraitzea ezinbestekoak dira.

Lehengaiak, oinarrizko

Askotariko garagardoak egiten dituzte Jon Agirrek, Jon de Marcosek eta Arkaitz Pie de Hierrok. Besteak beste, Pale Ale, Irish Red Ale, Porter, Ipa, American Ipa, Stout eta Izarraitz Ipa. Azpeitian ekoitzitako Pepo’s Hops lupulua erabiltzen dute errezetan, baina baita kanpoko zertxobait ere. Dena den, Peporen lupulua ahalik eta gehien erabiltzea da haien nahia.

Mazeratzea

Hainbat dira garagardoa egiteko jarraitu beharreko pausoak, eta horietan aurrena garagarra mazeratzea da. Honela azaldu dute Azpeitiko garagardogileek: "Hasteko, garagarra ur berotan mazeratzen jartzen dugu, almidoia gelatinizatzeko, maltari entzima naturalak ateratzeko eta almidoia azukre hatzigarri bihurtzeko. Ordubete inguruz izaten dugu mazeratzen, eta behin hori eginda, bertatik ateratzen den guztia filtrora pasatzen dugu".

Klarifikazioa

Lortutako likidoa behin iragazkitik pasatuta, plumoira botatzen dute –goiko argazkian ikusten den lapikora–, berriro iragazteko. "Plumoiak beste filtro bat dauka barrenean, eta bertan egiten da bigarren filtratua. Ondoren, dena berriro birzirkulatzen dugu, klarifikazioa egiteko. Modu horretan, garagarrak berak ere iragazki funtzioa egiten du", azaldu dute Izar-Haitzekoek.

Lupulualdiak

Iragazki guztiak pasatuta, garbiketa deritzona egiten dute, produktuaren dentsitate egokia lortzeko. Horretarako, pixkanaka-pixkanaka ur beroa gehitzen dute aurrez lortutako likidoaren eta garagarraren ontzira, eta ondoren, guztia irakiten dute beste lapiko handi batean.

Behin lapikoa irakiten jarrita, lupulua botatzeko unea izaten da. Hiru lupulualdi egiten dituzte: "Aurrenak garraztasunean eragiten du, bigarrenak zaporean eta hirugarrenak aroman. Botatako lupulu motaren arabera, lapikoko garagardoak bateko edo besteko ezaugarriak hartzen ditu". Lupulualdia eta irakinaldia amaituta, garagardoa hozteko prozesuari ekiten diote.

Hoztu eta botilatu

Hozte prozesua bero-trukagailu plaken bitartez egiten dute. "Irakiten edukitako garagardoa 20 gradutara jartzen dugu, fermentazioa ondo egiteko legamiak behar duen tenperaturara. Hamar egun inguruz izaten dugu garagardoa hartzigailuan legamiatzen. Prozesu hori amaitzean, garagardoa botilatzen hasten gara". Garagardoa botiletan sartu aurretik, botilak banan-banan desintoxikatzen dituzte.

Gorputza emateko unea

Behin botilak desintoxikatuta, botilatzeari ekiten diote. "Botilatzerakoan, garagardoari destrosa botatzen diogu; azukrearen antzeko substantzia da, eta edariari bigarren hartzidura egiten laguntzen dio botilan bertan, hau da, gasa eta aparra ateratzen. Horrela, gorputza hartzen du garagardoak. Saldu aurretik, hiru edo lau aste uzten dugu botilan jalkitzen, errezetaren arabera".

Izarraizpeko uzta

Izar-Haitz garagardoa "bertakoa" da, hiru azpeitiarrek azaldu dutenez: "Garagardo artisau gehienak nomadak dira, eta garagardo enpresa handietan egiten dute lan haien baliabideak erabilita; izan ere, askok ez dituzte beren ekoizpen bitartekoak. Guk bestelako apustua egin dugu, eta ekoizpen bitartekoak eskuratuta, garagardoa bertan eta bertako produktuekin egitea dugu xede".