Gatzik gabeko ogia bezala

Erabiltzailearen aurpegia Iñaki Segurola 2014ko ira. 11a, 11:49

Iñaki Segurola azpeitiar filologo eta idazleak 31 eskutik blogean idatzitako iritzi artikulua da hurrengoa.

Honako jardun honek ez dio ezertan lagunduko itzulpenetan eta itzulminetan ari denari.

Aditu nahi lukeenari adierazi nahi litzaioke nolaz sentitzen garen batzuk euskarazko bihotz-belarrien alderditik.

Orobat erakutsi nahi nuke ez naizela ari iritzi pertsonalen zorrotik, baizik-eta sentiera inpertsonal baten zakutik.

Nere sasi-kalkuluen arabera, milakatxo batzuk gara sentiera bihotz-belarrizko honetan partaide garenok.

Pentsaera hiritar eta parahiritarretik, kulturmundu belarri-moztaka eta bihotz-estutik, “anti-intelektualismo” izenez gaitzesten da gure zakuko sentiera hau.

Pentsamendu (para)hiritar buru-begizkoak ezin adi lezake sentiera inpertsonal batean ezin egon litekeela inolako ismorik, ez gaitzestekorik eta ez onestekorik.

Ni kulturmunduarekin gero-eta etenago eta sorrago nago, baina halere kulturgauzek kutsatuegia nago.

Hargatik dakart beste ahots bat hona, nerea baino xinpleagoa eta, beraz, argiagoa eta gehiago balio duena: bihotz-belarrietatik ni baino garbiroago mintzo dena.

Pasaiako deserritik ari zaigu Iosu Salegi Uztarria deritzan Azpeitiko aldizkariaren uztaileko alean, eta Pasaia dioenak ia edozein euskal herri edo hiri dio.

(Oraindik ere honi Euskal Herri deitzen diote askotxok, baina gure zakuko jendea zinki eta minki ohartzen da hobeko genukeela Euskal Deserri deitzea, salbuespenak salbuespentxo.)

Jar gaitezen Iosu Salegiren esanak entzuten:

Pasayen lanien jardutie tokau zat azken denboran, eta hamen jendiek euskeraz dakibenak batuan eitebe geyenak; beste batzuk juxtu hitzeitebe, ta beste batzuk batez. (…)

Nahi detena adierazi da ze ear dan bixitasun hori, freskurie, hitz gutxikin entenditzeko moue (…). Naon lekuen gustoa bizi naiz, baño nere barrenien beti dao herriko txispa hori erten nayen bezela; ta ertetzeu askotan, baño iruitze zat hor beste era batea entenditze geala. Ta konturatze naiz nere euskerie, etxien ta herriyen ikixi nun hori dala benetakue ta biziye. Ta periodikotan, liburutan ta denboriekin ikixten jun nitzen hori, berriz, beste euskera desberdin bat dala, eta hor murgildute ta galdute sentitzeala nere barreneko parte bat. 

Euskera batua inportantie dala ta hori dana badakit, baño intelektualtzen ai geala iruitze zat sarritan, batipat komunikabidetan ta, euskerie nortasunik peko gauze bat bezela ibiltze deula, naturaltasune ta benetako inderra galduiez. Hori kalien imitatzen hasten bagea, orduntxe aspertuko gea danok, ta gatzik peko ogiye bezela geauko gea azkenien. (Letra lodituak neuk lodituak dira.)

Honako jardun honek ez dio ezertan lagunduko itzulpenetan eta itzulminetan ari denari, baina ehunkatxo batzuei poz pixkat emango dielakoan nago.