Andoni Landa: "Pena ematen dit euskara bereizteko erabiltzeak, eta ez biltzeko"

Uztarria.eus 2019ko mar. 10a, 11:56
Andoni Landa. (Argazkia: Alea)

Andoni Landa nuarbetarrak Arabako Errioxan euskalduntzean lan egiten duenetik, 1991tik, nabarmen handitu da euskararen ezagutza. Baina ikuspuntu akademikoa hartzen ari ote den susmoa du, eta, besteak beste, aisialdian lan egitearen beharra nabarmendu du. 'Berria' egunkariak hari egindako elkarrizketa da honakoa.

Hogeita zortzi urte inguru dira Andoni Landa Arozena (Nuarbe, Azpeitia, Gipuzkoa, 1966) Oiongo bizilaguna dela. Aurrez ezagutzen zuen, baina 1991. urtean joan zen bizitzera Arabako Errioxara, IKAn irakasle izateko. Ordutik, euskaltegiko lankideekin batera, euskara irakatsi du Araban, Nafarroako zenbait herritan, baita Logroñon ere (Espainia). Lan horretan, gertutik bizi izan du eskualdearen euskalduntzean gertatutako bilakaera, baita horrekin batera sortu diren behar eta erronka berriak ere.

Noiz izan zenuen lehen esperientzia euskara ikasle gisa?

Iruñera joan nintzen Agronomia Ingeniaritza ikastera. Ikasketa horiek, noski, gaztelera hutsean egin nituen. Euskara elkartea sortu genuen. Ikasketa amaierako lanak euskaratu genituen... Bertan ikusi nuen lehenbizikoz euskararekiko jazarpena. Adibidez, zuzendaritzakoek hots egin ziguten, ezin genuela kartelik jarri euskara hutsean...

25 urte inguru zenituela heldu zinen Oionera, 1991. urtean. Zergatik?

Azkoitiko lagun baten bidez etorri nintzen. Inguru honetan irakasle faltan zeudela, eta etortzeko eskatu zidan. Aurretik ere azpeitiarrak eta azkoitiarrak egonak ziren Oionen irakasle.

Bi urterako etorri, eta 28 urte egin dituzu jadanik.

Hasieran, gehiagotan joaten nintzen Azpeitira, asteburuetan. Baina zaila egiten da bi lekutan inplikatzea. Azpeitian gaztetxe inguruan ari nintzen, gauzak mugitu nahian. Hemen ere lan hori egin nahi nuen, eta geratu egin nintzen. Familia ere sortu nuen hemen: emaztea, semea...

Bi errealitate oso ezberdin ziren 1990eko hamarkadako Azpeitia eta garai hartako Oion?

Baziren, bai. Lehen hilabete horietan, trenez edo autobusez itzultzen nintzen Azpeitira. Ez dakit non izan zen, baina, bidaia horietako batean, autobus aldaketa batean, emakume batzuen ondoan jarri nintzen, eta euskaraz entzun nituen... uf... belarriek sentitu zuten bakea.

Jarraitu elkarrizketa irakurtzen Berria.eus atarian.